Amsterdam, Walenweeshuis

Het Walenweeshuis (Hospice Walon) werd in 1669-71 gebouwd naar ontwerp van Adriaan Dortsman. Binnen 10 jaar werden de eerst twee aanbouwen aan de Prinsengracht en de Eerste Weteringdwarsstraat toegevoegd. In de 18de eeuw volgde een tussenbouw, waarmee het gebouw aan de Prinsengracht aan het Hoofdgebouw werd gekoppeld en in 1866 werd in de binnentuin een schooltje bijgebouwd. In 1969 werd het weeshuis verkocht aan Frankrijk, die in het complex het Franse Consulaat en het Institut Français vestigde. De huidige eigenaar wil, met hulp van projectontwikkelaar Boelens de Gruyter, het complex restaureren, verduurzamen en herbestemmen tot hoogwaardig kantoorgebouw met bijpassende voorzieningen en horeca.

Het rijksmonumentale complex op de kop van het bouwblok Vijzelgracht, Prinsengracht en Eerste Weteringdwarsstraat heeft een zeer lange en rijke geschiedenis. Het oorspronkelijke ontwerp uit 1669 is zowel in ex- als interieur goed bewaard gebleven en ook de latere toevoegingen zijn van hoog niveau en vertegenwoordigen een hoge monumentwaarde. Het complex van ca. 5.000 m2 is ernstig in verval geraakt en dient grondig gerestaureerd te worden. Door de herbestemming tot kantoorgebouw met voorzieningen voor semi- openbaar gebruik, horeca en het toegankelijk maken van de gesloten binnentuin, wordt het gesloten rijksmonument straks weer beleefbaar voor een breed publiek.

De ingrijpende herstelwerkzaamheden t.g.v. de zeer slechte bouwkundige staat worden gecombineerd met integrale verduurzamingsmaatregelen t.b.v. een comfortabel binnenklimaat en een hoge duurzaamheidsambitie. Het ontwerp van ex- en interieur vraagt om een zorgvuldige balans tussen gebruiksoptimalisatie, herstel en afleesbaar maken van de rijke historie. Het integraal ontwerp voor de herbestemmingsopgave wordt onder begeleiding van architect Maarten Peek opgesteld, waarbij samengewerkt wordt met Concrete Amsterdam voor de uitwerking van het interieur en het programma. Doel hierbij is een zo groot mogelijk bereik en het creëren van maatschappelijke meerwaarde.

Ten behoeve van het opstellen van de restauratie- en herbestemmingsvisie en het daaruit voortkomende ontwerp en uitvoeringsplan is uitvoerig onderzoek gedaan naar de bouwhistorie van het complex en de aanwezige afwerkingen, kleuren e.d. Ook tijdens de voorbereiding op de uitvoering blijven bouwsporen en verborgen afwerkingen nieuwe inzichten opleveren die het integraal ontwerp beïnvloeden om het historisch karakter te versterken. Momenteel worden de strip- sloop werkzaamheden uitgevoerd, waarbij de moderne toevoegingen van na 1969 worden verwijderd en oude afwerkingen en sporen tevoorschijn komen. Daarnaast voert Martine Posthuma de Boer het aanvullend kleurhistorisch onderzoek uit.